Refika’nın Öyküsü

Küçükkuyu’nun Adatepe Köyünde 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında “Refika” takma adıyla bir Rum güzeli yaşarmış. Köyün Rum ve Türk cemaati arasında çok sevilen Refika hem güzel hem de çok neşeli bir kızmış. Düğünlerde şarkılar söyler, çok da güzel dans edermiş. Refika’nın güzelliği ve iyilikseverliği Adatepe köyünün yanı sıra çevre köylerde de dillere destan olmuş. Özellikle zeytin zamanı Refika’nın çalıştığı tarlalarda köylüler hem zeytin toplar hem de Refika’nın şarkılarını dinlermiş. Düğünlerde mutlaka Refika başmisafir olarak çağrılır ve kendisine şarkı söyletilip, dans ettirilirmiş.

Birinci Dünya savaşına kadar iki cemaat Adatepe Köyü’nde barış içinde birlikte yaşarmış. Ancak Savaş Tüm Anadolu’da olduğu gibi Adatepe Köyü’ne de felaketler getirmiş. Savaşla birlikte Köyün Rum ve Türk cemaatleri arasında önceleri soğukluk daha sonra karşılıklı çatışmalar baş göstermiş. Tüm bu kargaşaya rağmen Refika yine de Türkler arasında sevilmeye devam etmiş ancak ne var ki savaş sonunda Türk ve Yunan hükümetleri arasındaki anlaşma sonucunda Refika da diğer Rumlarla birlikte köyü terk edip, Yunanistan’a yerleşmek zorunda kalmış.

Refika’nın köyden ayrılışı Türkler arasında büyük bir üzüntüye yol açmış. O gittikten sonra bile onun adına türküler yakılmış ve her fırsatta, özellikle düğünlerde onun türküsü okunup, onun adına danslar edilirmiş. Bu gelenek Adatepe Köyü’nde hala devam etmektedir.

Refika’nın efsanevi öyküsünü köyün en yaşlısı olup birkaç sene önce vefat etmiş olan Abdi Amca bu şekilde anlattı. Daha sonra Yunanistan’ın Sakız adasına yerleşmiş olduğu ve Yunanistan’ın ilk güzellik kraliçesi seçildiği yönünde efsaneler anlatılan Refika’nın izini bulabilmek için Sakız adasına yapılan bir seyahatte kendisine ait herhangi bir ipucu bulanamadı. Ne var ki, tesadüfen bir antikacıda bulunan bir resimdeki kızın güzelliği ve yüzündeki ifade bizi derinden etkiledi. “Bu kesinlikle Refika olmalı” diyerek resmi alıp köye getirdik. Adatepe’nin yaşlılarına resmin Refika’ya ait olabileceğini söylediğimizde, göz yaşlarını tutamayıp heyecanla “Evet! Bu o!” dediler.

Adatepe Yolunda Refika’m Türküsü

REFİKAM

Adatepe yolunda aman da refikam

Altın saat kolunda

Ay gibi doğdun karşıma sürmeli gözlü refikam

miralay kızımısın

Dereler aşmak ister aman da refikam

Al yanak yaşmak ister

Benim divane gönlüm sürmeli gözlü refikam

yare kavuşmak ister

Derelerin uzunu aman da refikam

Kıramadım buzunu

Aldım çerkez kızını sürmeli gözlü refikam

Çekemedim nazını

söz-müzik Anonim

yöre-küçükkuyu/Ç.kale